De kunst van het verdoezelen
Over de ups en downs in de boekenverkoop, de ‘impact’ van beleid en ongemakkelijke armgebaren plus live theater. Lees en word lid.
Persberichten
Voor we het diepe in duiken, eerst aandacht voor culturele instellingen die met hun lidmaatschap Cultuurpers mede mogelijk maken. Sluit je organisatie aan bij deze uitdijende club en neem een 'Cultureel lidmaatschap'!
Holland Festival
“Een oud Armeens volksverhaal over de zoektocht naar harmonie in de wereld komt op spectaculaire wijze tot leven tijdens een concert in een fantastisch, bewegend decor met intrigerende lichtshow.” Holland Festival brengt unieke stream van Armeense ‘Bird of a thousand voices’
European Cultural Foundation
“Sociaal geëngageerde kunst is van vitaal belang om de visie van de EU op een veerkrachtige, samenhangende en inclusieve samenleving te realiseren. Ze versterkt culturele banden en stelt gemeenschappen in staat om creatieve oplossingen te vinden voor de maatschappelijke uitdagingen waarmee ze worden geconfronteerd, van geestelijke gezondheid tot klimaatverandering. Ze is van vitaal belang voor het opbouwen van een eerlijker en levendiger Europa.” ‘Baanbrekende alliantie voor sociaal geëngageerde kunst om Europa’s meest urgente uitdagingen aan te pakken’. - Cultuurpers
NAPK
“In de Cao Toneel en Dans is een algemene salarisverhoging afgesproken van 3,5% in 2025 en 3,5% in 2026 (totaal 7%). In de Cao Muziekensembles is de salarisverhoging 4,5% in 2025 en 2,5 % in 2026 (totaal 7%).” Akkoord Cao Toneel en Dans en Muziekensembles 2025-2026
Marmoucha
“In de familieconcertserie Groove Beest kom je erachter waarom je tijdens sommige muziek keihard wilt dansen of gaat meetikken met je voet. Samen met MC Groove Beest en de bandleden gaan jullie op zoek naar de groove.” Marmoucha Orchestra in de familieconcertserie Groove Beest
Theaterfestival Boulevard
“De Raad van Toezicht van Theaterfestival Boulevard heeft unaniem gekozen voor Josine Gilissen en is onder de indruk van haar gevoel voor teamgeest, passend bij het festival, de medewerkers en vrijwilligers. Ze is ontwapenend en neemt een frisse blik mee. Gilissen kent niet alleen de nationale en internationale sector goed; de regio van Boulevard is ook haar thuishaven.” Josine Gilissen versterkt directie Theaterfestival Boulevard
Fonds Podiumkunsten
“De soms verbijsterende tijd waarin we leven vraagt urgentie, virtuositeit en inventiviteit aan de schrijftafel. Dat blijkt uit de teksten, die inzicht gaven in het leven onder de hoogovens van de staalfabriek in Velsen-Noord; investeren in waterwoningen; tot slaaf gemaakt zijn in Zeeland of niet als mens gezien te worden in het land waar je heen vluchtte”. Genomineerden Toneelschrijfprijs 2024
Onafhankelijke journalisten staan steeds meer onder druk, en nu we de grote tech-giganten helemaal niet meer kunnen vertrouwen is het voor een niche als kunstjournalistiek extra moeilijk om aandacht te krijgen. Daarom willen we geen drempels, maar dat kan alleen als jij als lezer daaraan bijdraagt. Door lid te worden, of te doneren.
Impact en efficiency, dus.
Beste lezer,
“Het vermogen om al het nieuws, ook het slechte, te brengen als iets wat mooi, goed en vrolijkmakend is, maakt me vaak jaloers op communicatieprofessionals. De methode is best simpel. Vaak komt het neer op het weglaten van bepaalde woorden, of onder laten sneeuwen van het slechte nieuws door zoveel mogelijk ander nieuws, dat het niemand meer opvalt.”
Dat schreef ik over het seminar van KVB Boekwerk en de CPNB. Het is een sport om het verstopte nieuws te vinden in de boodschappen die zulke organisaties naar buiten brengen. Dat verstopte nieuws is er eigenlijk altijd. Ook omdat marketingmensen zo gewend zijn aan het manipuleren met feiten dat ze het zelfs doen als het niet nodig is. Dit keer was het overigens vrij makkelijk: bij de nieuwjaarsfuif van het boekenveld ging het over wat niet gezegd mocht worden.
Mijn beste vrienden zijn marketeers, dus geen kwaad woord over de branche, sorry, het veld: het is een spel waarbij we elkaar nodig hebben en het zou jammer zijn wanneer organisaties en politici opeens allemaal feitelijk en objectief worden. Dan kunnen we hier wel opdoeken.
Als de kippen
Toch worden die feitelijkheid en objectiviteit wel geëist door subsidiënten en de overheid. Daarom heb je de afgelopen week waarschijnlijk vaak het woord ‘impact’ langs zien komen. Boekman en Fonds Cultuurparticipatie hebben er namelijk een volle tiendaagse aan gewijd.
In de cultuursector moet het vanaf nu over impact gaan. Niet per se over die allesverwoestende inslag van die rots die 66 miljoen jaar geleden de dinosauriërs de kop kostte (op de kippen na?), maar over de verandering die je met je kunst teweeg brengt in de samenleving. Waag het niet om dat ‘nut’ te noemen, maar die kant gaat het natuurlijk wel een beetje uit. Een dag praten over impact levert vooral onzekerheid op.
Wat niet wegneemt dat dwarsverbanden tussen kunst en zorg, kunst en onderwijs en kunst en defensie bitter hard nodig zijn. Dat dit initiatief nu vooral uit de kunst moet komen, is tragisch, dat zei Tineke Abma, bijzonder hoogleraar Kunst en Zorg ook tijdens haar openingswoord, maar logisch als je ziet hoezeer die andere sectoren zijn gefocust op nut, noodzaak en efficiëntie. Dan zijn dingen die gaan over rust, schoonheid en beleving niet echt populair. We zijn een beetje het contact met die heerlijk vage kant van het bestaan kwijt.
Ik hoop dat je deze nieuwsbrief tot hier met plezier en genoegen hebt gelezen. Als dat zo is en je ook blij bent dat Cultuurpers bestaat, wil ik je vragen deze poll te beantwoorden:
Dank dat je tot hier gekomen bent!
Met hartelijke groet,
Wijbrand Schaap, hoofdredacteur
PS: Ongemakkelijke armgebaren (I)
Het is om te lachen als het niet zo verschrikkelijk zou zijn. De bochten waarin iedereen zich wringt om het ‘ongemakkelijke armgebaar’ van de nieuwe Amerikaanse Efficiëntie-minister Elon Musk niet als een Nazi-groet te duiden. Voor dit Duitse museum is er geen twijfel mogelijk, en terecht: German Museum Removes Elon Musk Portrait Amid Controversy
PPS: Weg van Meta
Met Twitter stoppen was dus een makkie. Maar Facebook en Instagram? Het is een beetje als stoppen met drinken, roken, vliegen of diesel rijden: je moet iets wegdoen wat vanzelf ging, wat iedereen deed, en waarvan je dacht dat je leven ervan afhing. Denk dan terug aan hoe je nog maar 15 jaar geleden dingen anders deed, en het allemaal ook lukte: How to delete Facebook, Instagram, and Threads | TechCrunch
Cultuurpers heeft het ondertussen reuze gezellig op Bluesky en Mastodon. En hier op Substack.
PPPS: Goedbloed Live
Een van de vroege meesterwerken (2004) van toneelschrijver Peer Wittenbols was het toneelstuk Goedbloed. Daarin worstelt een marketingbureau met ethische en persoonlijke kwesties rondom een campagne voor oorlogswezen. Onderwerp is vooral het meisjesbeeld dat de campagne draagt. Dat toneelstuk speelt zich nu live af: Hulporganisatie Red een Kind zet sponsorkinderen 'niet meer in de etalage'.
PPPPS: Theater, Huh? Wow!
Over theater gesproken: het is inmiddels aan zijn zesde druk toe, vooral dankzij theaters die het boek aan relaties cadeau doen, maar toch. Het boekje Theater, Huh? Wow? van dramaturge Cecile Brommer is een hit, en ik snap ook waarom. Deze week hield ze er een kleine presentatie over in de Utrechtse Neudebieb en ik was bekeerd. Dacht ik bij de eerste druk nog dat het een op-je-hurken-boekje was, inmiddels is helder dat er zoveel mensen zijn die geen idee hebben wat theater is, dat het boekje daadwerkelijk ‘nuttig’ kan zijn. Op mij had het in elk geval impact!.