Niet toegeven aan cynisme
Waarom onverschillig zijn niet de oplossing is. Maar echte live kunst ons kan redden.
Persberichten
De kunstwereld heeft alerte journalisten nodig. Word daarom lid als organisatie en stuur je persberichten in. Cultuurpers verspreidt je nieuws een heel jaar onder 20.000 websitebezoekers (90.000 views) per maand, plus onze socials, zoals deze nieuwsbrief, die zeer goed gelezen wordt. Lees hier meer over een ‘Cultureel lidmaatschap’.
Doe dus ook mee met deze groeiende groep cultuurorganisaties met een hart voor onafhankelijke journalistiek!
Creatieve Coalitie
“De boycot is gericht op de Israëlische staat en alle Israëlische instellingen en bedrijven. Uitgezonderd zijn organisaties die niet medeplichtig zijn aan schendingen van het internationaal recht en zich ondubbelzinnig hebben uitgesproken tegen de genocide, de illegale bezetting en de apartheid. De boycot is expliciet niet gericht op individuen of hun afkomst, dus ook niet op Israëli’s als zodanig, maar op de medeplichtigheid van Israëlische instellingen en bedrijven aan de mensenrechtenschendingen jegens de Palestijnen.” Meer dan 750 Nederlandse en Belgische kunstenaars en 250 culturele instellingen gaan over tot boycot Israël - Cultuurpers
Ministerie van OCW
“Liza Mügge, Hoofddocent Politicologie aan de Universiteit van Amsterdam, de feministische beweging Dolle Mina en vrouwenorganisatie Vrouwen van Nu zijn genomineerd voor de Joke Smit oeuvreprijs. De genomineerden voor de Joke Smit aanmoedigingsprijs zijn Sara Alaoui, Nienke ’s Gravemade en Zoë Papaikonomou. Tijdens de uitreiking op maandag 3 november maakt Koen Becking, staatssecretaris van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, in de Stadsgehoorzaal in Leiden bekend wie de winnaars zijn.” Genomineerden Joke Smitprijs 2025 bekend
Explore the north
“Arnold de Boer toont met dit werk hoe krachtig en eigenwijs taal kan zijn. Niet alleen met eigen werk, maar ook met Friese vertalingen van gedichten van onder andere dichters M. Vasalis en de Duitse dichter Nelly Sachs. Ook dichter Tsead Bruinja is op de plaat te horen.” Zea (Arnold de Boer) komt met nieuwe, Friestalige, poëtische plaat in samenwerking met zestienkoppige Drumband Hallelujah Makkum
Plein Theater
“In Nederland ontbreekt het bewustzijn hoe origineel en bijzonder deze vrouwen zijn. Nu ik zelf ouder word voel ik de behoefte aandacht te vragen voor het onderwerp. Want elektronische muziek is sowieso vluchtig. Wij maken geen partituren, dus er is geen tastbaar object. Op z’n hoogst is er een opname, maar die audio-bestanden moet je steeds overzetten naar een nieuw format wil je ze voor de toekomst bewaren.” EXPOSITIE ELECTRINA’S: VROUWELIJKE PIONIERS IN ELEKTRONISCHE MUZIEK VOOR HET VOETLICHT door Huba de Graaff.
Auteursbond
“Ooit begonnen als geuzenprijs vanwege het ontbreken van een Gouden Kalf voor scenario, zijn de Zilveren Krulstaarten inmiddels uitgegroeid tot dé Nederlandse vakprijzen voor scenaristen. De winnaars worden jaarlijks gekozen door leden van het Netwerk Scenarioschrijvers van de Auteursbond. Met deze prijs wil de Auteursbond meer belangstelling wekken voor scenarioschrijvers. Zonder scenaristen zijn er immers geen films en series.” Zilveren Krulstaarten voor Bodem en De Terugreis
Cultuurpers is er niet alleen voor kunstbedrijven die de kritische journalistiek over kunst en cultuurbeleid bij Cultuurpers steunen.
Ook als lezer kun je laten zien dat je onafhankelijkheid belangrijk vindt en ons steunen. Want we beloven ook dat deze nieuwsbrief altijd door zelfdenkende mensen geschreven zal blijven.
Je kunt ook via substack lid worden. Zelfde voorwaarden, andere weg:
Beste lezer,
Het is raar dat we in ons culturele bestel een element hebben ingebouwd met kenmerken van autocratie: de Raad van Toezicht. Zo’n raad die er namens de bevolking voor moet zorgen dat een culturele instelling zich netjes gedraagt en goed met ieders belastingcentjes omgaat.
Hartstikke goed, ware het niet dat die toezichthouder zelf nergens verantwoording verschuldigd is. Als er iets misgaat in de organisatie sneuvelt de directie, ook al heeft de raad slecht toezicht gehouden. Want je kunt altijd zeggen dat de directie even voor het uitzicht stond.
Dat is precies wat er bij het Fotomuseum in Rotterdam is gebeurd. Donderdag sprak de gemeenteraad van de Maasstad met de al jaren besluiteloze wethouder, en werd duidelijk dat de raad van toezicht, die het eigen falen wist te vertalen in een overhaaste schorsing van de directie, kan besluiten om zichzelf buiten een ‘onafhankelijk en extern’ onderzoek te houden: Rotterdam baalt van oppermachtige toezichthouder en slappe wethouder: opening Nederlands Fotomuseum nog heel ver weg.
Zo zijn de regels. Het kon ook in Amsterdam, waar een ernstig incident binnen een gezelschap verkeerd werd opgepikt, en uiteindelijk door alle instanties die toezicht hadden kunnen houden bewust werd genegeerd. (Verkracht? Volgens de protocollen niet.)
Zo gaat dat nu eenmaal
Frustrerend is dat. Hoewel het ook veel mensen niks kan schelen, want ‘zo gaat dat nu eenmaal’. Dat de stad Rotterdam ondertussen cultureel een opkontje krijgt van een havenbaron die liever zelf bepaalt waar hij zijn overtollig kapitaal aan besteedt dan belasting te betalen, vinden veel mensen geen enkel probleem. Wie kan er nu tegen dat prachtige Phoenixgebouw zijn?
Moeten we ons zorgen maken om die onverschilligheid? Is het niet vreemd dat we zo vermoeid lijken om alles een beetje goed te houden qua normen en waarden dat het ook heel weinig mensen iets lijkt uit te maken dat een groot deel van de muziek die Spotify aanbiedt, volledig door AI is gegenereerd?
Er is nu even wat ophef over de eerste volledig AI-gedreven actrice, maar die storm steekt alleen op in het land van de acteurs van vlees en bloed.
Een half oog
Voor kijkers en luisteraars maakt het niet zo bar veel uit, blijkt. Ze zetten muziek aan als oplossing tegen stilte en kijken graag met maximaal een half oog naar shows op televisie. Dan maakt het niet uit of iemand sukkelig teksten voordraagt, zolang je het verhaaltje maar makkelijk kunt volgen dankzij eenduidige dialogen en heldere emoties.
Ik vermoed dat bijvoorbeeld het werk van Johan Nijenhuis met zijn Twentse soap er flink op vooruit zou gaan wanneer script, locaties, geluid, continuïteit en acteren zouden worden overgelaten aan AI. De komende 35 seizoenen van GTST kun je ook voor een habbekrats monteren en de volgende 10 albums van Taylor Swift kunnen ook met een druk op de knop klaar worden gezet.
Zelfs zoiets als een ‘reality’-serie kun je binnenkort situeren in de woestijn, op de noordpool, of op mars. Met niet van ‘echt’ te onderscheiden nep-echte mensen. Is nu ook al zo, tenslotte, maar deze exemplaren moeten nog eten en drinken.
Koester het echte
Misschien komt het wel door de technische revolutie en de onverschilligheid die die met zich meebrengt dat de meerderheid van de mensen inmiddels geen bezwaar heeft tegen een sterke man die de boel eens even flink komt opruimen. Want zelf meepraten en -denken lijkt zo weinig zin te hebben in deze wereld.
Lijkt. Maar aan dat cynisme moeten we niet toegeven. We kunnen niet anders dan het echt waardevolle, maar totaal niche, alternatief ertegenover zetten. Echte live kunst, levende acteurs, handgeschreven verhalen met twists die alleen toegewijde schrijvers kunnen verzinnen, muziek op snaren die elke avond anders klinken, al naargelang de sfeer in de zaal en de stemming die er heerst. En echt levend de straat op gaan in plaats van een online petitie te ondertekenen: Programma Rode Lijn-demonstratie op 5 oktober in Amsterdam.
Dank!
Dank dat je helemaal tot hier gelezen hebt. Als je het belangrijk vind dat we er zijn, steun ons dan met een extra donatie, of geef een lidmaatschap cadeau.
Met hartelijke groet,
Wijbrand Schaap, Hoofdredacteur
PS: Heerlijk Zweeds Anarchie
Ik groei uit tot fan van Scandinavische series waarin geen moorden worden gepleegd. Laatste ontdekking is Kärlek & Anarki, al stamt die alweer uit 2020. Een serie die past in de traditie van Bodem en Fleabag, maar dan Zweeds. Wat betekent dat deze serie die in de uitgeverijwereld speelt, nog net wat lichter over de afgrond van zwaarmoedigheid fladdert dan die andere series. Geschreven en geregisseerd door Ida Engvoll. De moeite waard om volledig in op te gaan. Geen halve ogenwerk. Kärlek & Anarki | Officiële Netflix-website
PPS: Weekje weg
Heeft Cultuurpers dan nóóit vakantie?! Goeie vraag, en het kan kloppen dat we hier lijden aan een altijd aan-syndroom. Dus gaat de zaak een weekje op de waakvlam, op voorwaarde dat er verder even niks gebeurt waarover we moeten publiceren. Of eigenlijk, zelfs als dat gebeurt, moeten we toch met de honden de bossen in. Even de zeelucht opsnuiven. Want de neus moet fris, de nachtrust terug, het brein herstart, de bloeddruk weer naar normaal, de herfstdip afgewend.
