Schrijf eens over televisie, zei hij.
Meer dan 70.000 lezers voor vier recensies van Zomergasten. Dat voelt goed. Maar kunstverslaggeving blijft altijd de basis.
Persberichten
Na de vakantie een frisse start? Word lid en stuur je persberichten in. Cultuurpers verspreidt je nieuwsbrief een heel jaar onder 20.000 websitebezoekers (90.000 views) per maand, plus onze socials, zoals deze nieuwsbrief, die zeer goed gelezen wordt. Lees hier meer over een 'Cultureel lidmaatschap'. Doe dus ook mee met deze groeiende groep cultuurorganisaties met een hart voor onafhankelijke journalistiek!
Theaterfestival Boulevard
“Cultuur mag nooit een voorrecht zijn van de één en een gemis voor de ander. Vanuit die overtuiging zette Boulevard ook deze editie volop in op toegankelijkheid. In samenwerking met belangenorganisaties werd er ruimte gemaakt voor mogelijkheden en ontmoetingen: van vierhandentolken voor Doof-blinde bezoekers, Meet & Feel-sessies die een voorstelling tastbaar maken en het Gebarencafé bij de Hertog Jan La Tramontana bar tot gratis programma’s voor bijvoorbeeld nieuwkomers en ruim 450 Geef een Toegift-kaartjes voor mensen die zich financieel weinig kunnen veroorloven.” Boulevard trekt meer jonge bezoekers - Cultuurpers
ICK Amsterdam
“De avond is geen afgeronde voorstelling, maar een levende collage: onverwachte wendingen, botsende stijlen en een voortdurende stroom van energie. Een presentator leidt het publiek door de avond, geeft context en laat de creaties spreken voor zichzelf.” EEN AVOND RAUWE DANS EN VERRASSINGEN – ICK PRESENTEERT: ICK DANS PARADE 2025 - Cultuurpers
Cultuurpers is er niet alleen voor kunstbedrijven. Zij beseffen wel dat de onafhankelijke journalistiek over kunst en cultuurbeleid bij Cultuurpers in goede handen is. Al 16 jaar.
Ook als lezer kun je laten zien dat je onafhankelijkheid belangrijk vindt en ons steunen.
Je kunt ook via substack lid worden. Zelfde voorwaarden, andere weg:
Twee Arena’s vol
Beste lezer,
“Al dat schrijven over kunst levert je niks op. Weet je wat werkt? Zomergasten recenseren.” Niet mijn woorden, maar tekst van Jan-Jaap Heij, ooit hoofdredacteur van Dagblad De Pers, later oprichter en nu inspirerend voorman van Reporters Online, waaraan Cultuurpers losjes verbonden is. Toen Jan-Jaap dat zeven jaar geleden tegen me zei, wuifde ik zijn suggestie weg: Cultuurpers zou trouw blijven aan de kern van alles: schrijven over kunst en kunstbeleid. Dankzij donaties, lidmaatschappen en samenwerkingen kan ik daarmee overleven. Dank, lezer!
Tot 2023 heeft Cultuurpers dus alleen zijdelings gepubliceerd over Zomergasten. In augustus schreven we altijd wel over de zomerfestivals, en vooral Theaterfestival Boulevard. Heerlijke zomerbesteding, en niks mooiers dan in die kunstluwe zomermaand te genieten van topkunst, actuele voorstellingen en ervaringen die je nergens anders meemaakt. Den Bosch als zomerverblijf is ook een goed alternatief voor overvolle bestemmingen als Avignon, Barcelona of Aix-en-Provence.
Muziekgebouw aan ‘t IJ
Maar in 2023 moest ik over Zomergasten beginnen, vooral omdat een comedian gastheer werd en niemand zag dat het decor bestond uit de grote zaal van het Muziekgebouw aan het IJ. Het leverde onthutsend veel positieve feedback op. Dat smaakte naar meer. We namen na een problematisch seizoen afscheid van Theo Maassen, die slecht was in het interviewen van vrouwen.
Daarna kwam het tussenseizoen met een paar interessante hoogtepunten, die bewezen dat ik een juiste invalshoek had gekozen.
Toen kwam Griet Op de Beeck. Jan Jaap Heij kreeg gelijk: elke recensie trekt de eerste dag al duizenden lezers, en inmiddels hebben we na vier recensies bijna twee Johan Cruyff-Arena’s vol. Ongekende bezoekersaantallen voor de kunstjournalistiek. Dat daar ook meer donaties aan vastzitten is mooi, nog mooier is de inhoudelijke feedback die veel gevers toevoegen aan hun bijdrage. Mocht je de laatste nog niet gelezen hebben: De miraculeuze come-back van Griet Op de Beeck tijdens Zomergasten met Uğur Ümit Üngör.
Alleen nog voor de grote getallen?
Gaat Cultuurpers nu voor de bezoekcijfers? Laten we de zomerfestivals vallen, doen we alleen nog waar de massa op af komt? Dacht het niet. Boulevard zou ik niet graag missen. Er is ook geen betere manier om met nieuwe vormen van kunst kennis te maken: Dankzij Tent Paars en Joseph Toonga biedt Boulevard een scherpe blik op hiphop-cultuur.
Of deze twee bijdragen meegekregen uit België: Miet Warlops ‘Inhale, delirium, exhale’ en ‘Life is what happens before death’, een curieuze familievoorstelling van Benjamin Verdonck. Beide Belgen zijn niet in de eerste plaats theatermakers. Ze komen het theater in via de beeldende kunst. Het leidt tot theaterervaringen die zich moeilijk laten beschrijven. Wat Warlop met zes kilometer zijde doet, bijvoorbeeld: worstelingen met wapperende doeken, verdwijntrucs met kasjmier golven, pure associatie op de heerlijke beats van DEEWEE, grote kracht achter acts als Soulwax.
Boulevard is balsem voor de ziel
Zulke voorstellingen zijn een prachtige illustratie van de stelling van Uğur Ümit Üngör tijdens Zomergasten: dat kunst daar begint waar wetenschap niets meer kan zeggen. Warlop laat je vrij in je eigen gedachten, met een ervaring die je zo politiek kunt uitleggen als je zelf goed acht.
Terwijl Benjamin Verdonck in zijn antitheater aan de haal gaat met elke conventie. Hij laat een paar kinderen invallen voor zijn vermiste technici, terwijl hij zelf hele vieze dingen doet met boter, beruchte wereldburgers en etenswaren. Het gaat over niks en alles tegelijk, zoekt grenzen op en maakt het kind in de toeschouwer wakker. In deze sombere, bizarre dagen een uitkomst, balsem voor de ziel.
Multimedia
Ik wil de liefde voor live kunst en festivals blijven beleven en beschrijven, en tegelijk meer over andere media als televisie en podcasts schrijven. Daar ga ik dan op dezelfde manier mee om als met Zomergasten: niet het ‘wat’ beschrijven, maar onderzoek doen naar het ‘hoe’. Ik hoop dat je met me mee blijft kijken.
En wat fijn dat je helemaal tot hier gelezen hebt!
Dank voor het lezen!
Wijbrand Schaap, Hoofdredacteur
PS: Bloedgeld
Een scherpe column van Nous Faes in Metropolis M. Kern van de boodschap is hoe de voorzichtigheid van belangenbehartigers in de kunsten doorsijpelt naar de sector zelf. Waar blijven hier de kunstenaars die krachtig stelling nemen tegen onrecht? Column – Bloedgeld | Metropolis M
PPS: Zomermoesson
Op festival Mousson d’Ete in de fabelachtige omgeving van het Noord-Franse stadje Pont-à-Mousson wordt deze week een bloemlezing van Nederlandse toneelteksten in Franse vertaling gepresenteerd. Ik mocht voor die bundel een inleidend essay schrijven, en ga er - met dank aan het Fonds Podiumkunsten - een dag praten en kijken. Volgende week verslag. La Mousson d’été 2025
PPPS: 5000 jaar Gaza
Op weg naar Pont-à-Mousson bezoek ik in Parijs een expositie van de bij toeval uit Gaza geredde archeologische schatten die de geschiedenis van het gebied opleverde. Archeologische vondsten uit een roemrucht verleden, die nog net niet begraven zijn onder het puin van de huidige genocidale oorlog. Ook daarover volgende week een verslag. Trésors sauvés de Gaza - 5000 ans d'histoire | Institut du monde arabe
PPPPS: Aurora’s Sunrise
Het was een van de indrukwekkendste fragmenten tijdens de Zomergasten van afgelopen zondag en illustreert perfect waar kunst meer kan dan werkelijkheid.
De film is beschikbaar op Prime Video: Prime Video: Aurora's Sunrise