Verwacht bij de eerstvolgende ramp geen uitruk-team, voorzien van harp, gitaren en een zingende reporter. De muzikale journalistiek van Andrea Voets beweegt zich op het fascinerende gebied van onderzoeksjournalistiek en live improvisatie, podcasting en séance-like concertpraktijk. Inmiddels heeft haar werk een flinke impuls gekregen vanuit het Fonds Podiumkunsten.
Het Fast Forward-programma van dat fonds is speciaal bedoeld voor zogenaamde mid career makers. Die categorie makers heeft vaak een vliegende start gemaakt, vers van de opleiding, wanneer programmeurs, journalisten en festivals voor je in de rij staan. Na een aantal jaar verslapt niet alleen de aandacht van die omgeving, maar wordt het ook moeilijk om jezelf te blijven vernieuwen in een wereld die steeds op zoek is naar meer en beter.
Niet serieus genomen
De impuls die je van het Fast Forward programma krijgt is flink, zo vertelt Andrea Voets in deze videodocumentaire, die gemaakt is ter evaluatie van dat programma. Maar ze onthult ook iets wezenlijks over het nogal patriarchale karakter van de internationale muziekwereld.
In de video zegt ze: "Wat ik pijnlijk bizar vond, was dat ik geen contact kon leggen met de programmeurs, curatoren of artistiek directeuren van de buitenlandse instellingen waarmee ik graag had willen samenwerken. Dat laat zien hoe moeilijk het is in deze branche. Ik heb het boek The Authority Gap van Mary Ann Seacard gelezen, over waarom vrouwen nog steeds niet serieus worden genomen. Het is een proefschrift van 400-300 pagina's met harde gegevens over wat ik de intellectuele ondermijning van vrouwen noem. Dus neerbuigend worden aangesproken, niet serieus worden genomen, geen aandacht krijgen. En ik vond het veelzeggend dat we, ondanks alle steun van FPK, niet eens een afspraak konden krijgen bij een van mijn geliefde instellingen. Dat zegt volgens mij genoeg over het feit dat we niet serieus worden genomen.”
Over en naar aanleiding van die ervaring maakte ze For Real, een volgende verkenning wat er mogelijk is met haar Muzikale Journalistiek. In For Real gaat ze een stap verder dan in haar eerste muzikaaljournalistieke product, Millenial History. Dat betrof nog een geheel voorgeproduceerde serie interviews met mensen die over hun jeugd in crisisgebieden vertelden. Het was bijzonder, zo blijkt ook uit onze recensie: Millenial History.
40 uur materiaal
Tijdens de overgang tussen Millenial History en For Real had onze hoofdredacteur Wijbrand Schaap een gesprek met Voets. Het ging over hoe ze gekomen was waar ze gekomen was.
Over Millennial History zegt ze:
“We hebben de moord op Falcone in Sicilië behandeld, de Troubles in Noord-Ierland, de hereniging van Oost-Duitsland vanuit een Oost-Duits perspectief. En de kinderen van de verordeningen van Ceausescu in Roemenië, die allemaal geboren moesten worden omdat abortus verboden was, en vervolgens in weeshuizen terechtkwamen waar ze niet aangeraakt mochten worden. En toen die podcast min of meer af was, dacht ik: dit is eigenlijk te mooi materiaal. Ik wil gewoon kijken hoe het in de praktijk gaat. Hoe we dit live gaan samenbrengen. En weer een synthese maken. Dus voor de podcast heb ik 40 uur aan materiaal teruggebracht tot een podcast van 4 uur. En nu zijn we van een podcast van vier uur naar een tekst van 40 minuten gegaan. En wat gebeurt er als die vier landen met elkaar in gesprek gaan in één voorstelling? En hoe maken we onze eigen livemuziek? In de podcast gebruiken we muziek die door de landen zelf is gedoneerd.”
Luister hier naar die podcast (in het Nederlands, met Engelse transcriptie)
Het heilige moeten van Andrea Voets: "Ik ben echt de allermoeilijkste klant van mijn eigen werk"
"Ik heb alleen maar muziek spelen nooit genoeg gevonden." Andrea Voets (34) is een rijzende ster in de kunst, maar niet in een hokje te plaatsen. Ze heeft nu een vorm gevonden die ze musical journalism noemt. En komend jaar komt ze uit met For Real, een live concert, annex gespreksavond die tientallen nieuwe podcasts zal opleveren, even veel als ze deze…
Live podcast
Met opvolger For Real betrad ze het gebied van de live podcast. Het voorgeproduceerde programma van interviews met ervaringsdeskundigen werd in de zaal live aangevuld met interviews met leden van het publiek. Dat gaf aan de concertserie iets bijzonder authentieks mee: Er gebeurden belangrijke dingen in Utrecht tijdens Gaudeamus Festival 2024 .
De nieuwe vorm van journalistiek die Andrea Voets dankzij het Fast Forward programma heeft kunnen ontwikkelen is daadwerkelijk vernieuwend. In een tijd waarin elke journalist ook podcastmaker moet zijn, is het bijzonder dat een kunstenaar juist de journalistiek opzoekt. Omdat muziek ook een verhaal te vertellen heeft, en niet alleen maar opvulling en sfeerattribuut is.
Maar wat het ook bijzonder maakt, is dat het talent van Voets misschien nog wel unieker is dan je op het eerste gezicht zou denken. De componiste en performer beschikt namelijk over een interessante neurodiversiteit die ervoor zorgt dat ze geen verbeelding of fantasie heeft. Dat is zeker geen handicap, zo leert haar carrière tot nu toe. Muziek maken is voor de vrouw achter Resonate een concreet proces, dat niet via beelden loopt. Muziek is de werkelijkheid.
Het mooie is dat dat bij de minder diverse toeschouwer een stortvloed aan beelden oproept.
Share this post