Een zomer vol onrust

We zoeken iets uit over de Kunstenbond, keken opnieuw naar Zomergasten en eren Bob Wilson. In de PS meer over AI, Muziek, Dieuwke en Nazi-kunst van een Amerikaans ministerie.

Persberichten

Na de vakantie een frisse start? Cultuurpers verspreidt je persbericht een heel jaar onder 20.000 websitebezoekers (90.000 views) per maand, plus onze socials, zoals deze nieuwsbrief, die zeer goed gelezen wordt. Lees hier meer over een 'Cultureel lidmaatschap'. Doe dus ook mee met deze groeiende groep cultuurorganisaties met een hart voor onafhankelijke journalistiek!

Cultuurpers is er trouwens niet alleen voor kunstorganisaties. Zij steunen Cultuurpers omdat zij zeker behoefte hebben aan onafhankelijke journalistiek over kunst en kunstbeleid. Cultuurpers voorziet daar al 15 jaar in. Maar ook als lezer kun je laten zien dat je onafhankelijkheid belangrijk vindt en ons steunen.

Word lid via iDeal

Je kunt ook via substack lid worden. Zelfde voorwaarden, andere weg

Ramkoers in bestuur

Beste lezer,

Tot nu toe wist de Kunstenbond apart genoeg een grote eenheid uit te stralen. Apart, want kunstenaars zijn wel de laatsten om op één lijn te zitten. Kunstenaars dienen volgens samenleving en subsidiegevers uniek te zijn en hun eigen weg te volgen. Dat er dus een Kunstenbond is, alleen voor en door werkers in de kunsten, en niet als vreemde eend in een grote bureaucratische vakbondsbijt, moeten we koesteren. Zeker ook omdat de belangen van mensen in loondienst vaak botsen met de zzp’ers die in de uitvoerende kunsten in de meerderheid zijn. (De keerzijde van Fair Practice: Kunstenbond in onmogelijke spagaat na ‘doorstart’ Utrechts Centrum voor de Kunsten. - Cultuurpers)

Die eensgezindheid lijkt nu even ver te zoeken. Twee bestuurders lagen dwars in de bureaucratische procedure om de jaarstukken over 2024 vast te stellen, omdat ze op basis van een (best wel vaag) memo van één van de leden vermoedden dat de andere bestuurders met de directie samenspanden om een grote budgetoverschrijding weg te moffelen in de rapportage. Wat de overige bestuurders met klem ontkennen. Wat leidde tot ruzie en, enfin: lees Afgezette bestuurders zamelen geld in voor rechtszaak tegen Kunstenbond.

Minder formeel, graag!

Komt het ooit goed met al die besturen? vorige week was er ook al zoveel gedoe bij raden van toezicht. Zou er een manier zijn om de kunsten te organiseren zonder ze te organiseren? Of, liever gezegd: kan het informeler? Zoals bij de amateurkunst, waar heel veel samengewerkt wordt zonder dat daar bureaucratische organisatie-eisen aan worden gesteld?

Johan Boonekamp, gastauteur met een staat van dienst in de culturele beleidssector, stelt die vraag na een aantal positieve persoonlijke ervaringen met zelforganisatie in amateurmuziekensembles: Wie pakt de handschoen op? Amateurkunst vraagt om systeemvernieuwing. “De toekomst van amateurkunst ligt niet uitsluitend in lokaal verankerde verenigingen met statuten, maar in hybride coalities die flexibel, initiatiefgedreven en professioneel zijn georganiseerd. Tegenover deze dynamiek staat een beleidsstructuur die nog grotendeels is gebouwd rond formele verenigingsverbanden.”

Weg met de rvt?

Boonekamp daagt fondsen, bestuurders en de Raad voor Cultuur uit om met iets te komen dat recht doet aan de vrijheid die hij ziet binnen de amateurmuziek, en die makkelijk overgezet kan worden naar het hele professionele kunstenveld. Daarvoor is ooit het rvt-directeur/bestuurdermodel bedacht, maar dat wringt op alle mogelijke manieren met het individualisme en de dynamiek die voor een gezonde kunstsector nodig is.

Voer voor de komende discussie over het kunstbestel, waarvoor

Jeroen Bartelse

lse en

Paul Adriaanse

aanse eerder via Cultuurpers een opening boden: Slimmer, eerlijker en goedkoper: zo kun je cultuursubsidie beter verdelen.

Half september komen beiden nog aan het woord in een podcast over het onderwerp, wat ik nu aan het voorbereiden ben tussen de vakantieplannen door, die ik heb omgezet naar ‘zondag en maandag met Zomergasten’: na de recordontvangst van de eerste bespreking, wordt ook de recensie van aflevering twee gretig door duizenden lezers gezien: Snakken naar stiltes in memorabele #Zomergasten met Simon Kuper. Daarom heet ik ook alle nieuwe abonnees van deze nieuwsbrief van harte welkom. Ik hoop je niet teleur te stellen!

R.I.P Bob Wilson

En toen ging Bob Wilson dood. Ik zag het al een beetje aankomen, toen ik in 2023 naar Weimar ging om zijn laatste Europese project te zien, en hem daarover te spreken. Dat interview werd geplaatst in Theaterkrant: In gesprek met Robert Wilson: ‘De festivalstructuur vestigde mijn carrière’.

Boulevard begint

Op een lichtere noot: donderdag begint Theaterfestival Boulevard. Het programma is buitengewoon actueel en mag - voor zover ik nu weet - overal over gaan. Ik ga weer verslag doen, en ben vooral benieuwd naar de vernieuwde “Tent Paars”, waarmee “The Culture” een prominente plek krijgt, midden op de Parade, het festivalhart naast de Sint Jan. Lees - om een beetje in de stemming te komen - vooral het zeer uitgebreide festivalmagazine, dat een mooie mix is geworden van Offline inhoud in een Online jasje. Een website om doorheen te bladeren: Cover - 2025 Magazine.

Wat fijn dat je helemaal tot hier gelezen hebt! Log nu in voor de toegiften, waaronder een Nederlands-Palestijnse voorstelling die na de première in Edinburgh vijf sterren kreeg in The Guardian. En iets over de VS, waarin kunst nu door de overheid in wordt ingezet voor onverholen nazi-propaganda.

Dank voor het lezen!

Wijbrand Schaap, Hoofdredacteur

Lees hieronder onze zes onmisbare PS-jes.